People and occupation vocabulary in Luchazi
People and their occupations in Luchazi
General work terms and phrases
- Vupange = employment; service; work; responsibility.
- Cipanga = work; job; task.
- Vipanga (plural) = works; jobs; tasks; service.
- Ndzivo ya vipanga = workplace.
- Panga = work.
- Neza mu ku panga = he has come to work.
- A pange-pange = may he keep on working.
- Pangenu = you work.
- Va ka pange = may they work.
- Panga-pangenu = keep on working.
- Tu pangenu = let us work.
- Ku panga, tua pangele (emphasis) = work, we worked.
- Na tu pangesesa = he made us work more; he has used us to do the work.
- Cikeco kati ku panga, ku tsa vene = that isn't the way to work, it is death.
- Kanda u pange? = You have not yet worked?
- Kanda u panga? = You have not begun working?
- Ka pangele = he did not work.
- Lelo a pange (obligatory) = today he shall work.
- U na pande ku panga (obligatory) = you must work.
- Panga na ku cinguezi = work until evening.
- Nja kele na ku panga = I was working.
- Pangununa = make.
- Pangunuine = made.
- Pangele = worked.
- Vihangununo via vupange = divisions of labour or employment or work.
- Vuntompo = indentured servitude.
- Vundungo = slavery.
- Vungamba = servitude; stewardship.
- Vusongo = stewardship.
- Vundotolo = state of being a doctor; doctorate.
- Vukoloyi = mail handling; courier.
- Vungangula = craftsmanship; artisanship; blacksmithing.
- Vumesene = workmanship.
- Vusualale = military.
- Vuyambi = game hunting.
- Vunianga = game hunting.
- Kapandi = duty; responsibility.
- Linga = do; act.
- Cilinga = action; deed; act.
- Vilinga (plural) = acts; actions; deeds.
- Vutongue = immaculate; neat; pristine.
- Fuita = toil; labour.
- Fuitangana = make to toil about; labouring; toiling.
- Vifuitangana (plural)
- Cihunda = labour; strive; struggle; endeavour.
- Vihunda (plural)
- Vihundangana = make to labour about.
- Lania = hire
- Fueto = wage; salary.
- Ku pangela fueto = to work for money or material reward; to do menial work; to serve for hire.
- Vupange vua vundungo = forced labour.
- Vantu va ngoco = common people.
Luchazi proverb: Mina mu ua minina, nkama ya mukuenu i ku tsakamena ha milivu (Swallow the way you always swallow; the fist-size lump of your friend will get stuck in your throat).
Vulanguluisi: kati u kave mbunga mu ku linga viuma viove cipue kati u seteka ku tambuluisa vakuenu mu vilinga viavo na mu vipanga viavo. Mu Vuyoye vuetu tu li na ciseteko CA vuana vueka na vueka. Hamosi tu seteka ku tambuluisa Muntu mukuavo vunoni vize vi tu fuitangana ka via ku tantuluka ngue uze i tu na seteka ku tambuluisa.
Ku Hetesa: Ngue ku muntu ku muntu na vuana ueni, panga navuo. Hamosi vipanga viove ka via tantulukile ngue uze ua kala na vutongue cipue vumesene.
People's jobs or occupations in Luchazi
- Mukua ku panga = worker.
- Vakua ku panga (plural) = workers.
- Ngamba = servant; steward.
- Ngamba ua mpuevo = maid; female servant.
- Ngamba ua fueto = hired worker.
- Mukua ku pangela fueto = hired worker; hireling.
- Ntompo = indentured servant.
- Vantompo (plural) = indentured servants.
- Ndungo = slave.
- Vandungo (plural) = slaves.
- Mukua koloyi= mail runner; courier.
- ...na ku tuma mikanda hali vakua koloyi va tuvalu... (Esther 8:10).
- Kanganda = messenger.
- Mukua ku pangesa = foreman.
- Kapitau = supervisor.
- Kapatasi = overseer.
- Mesele = carpenter; wood craftsman or artisan; founder.
- Masele ua ku hiana = master workman or founder.
- Vakalupindelo = wood craftsmen or artisans; carpenters.
- Ngangula = blacksmith; craftsman or artisan; founder.
- Mukua ku tunga ndzivo = house builder.
- Mukua ku tungisa ndopi = bricklayer; stonemason.
- Vapetelelo = bricklayers; stonemasons.
- Ntsongi = potter.
- Ntsongi ua zindoho = potter.
- Mukua ku olovela = fish angler.
- Mukua ku kuata vantsi = fisherman.
- Mukua ku talika na vuanda = embroider.
- Mukua ku tunga ntanga = tailor.
- Mukua ku-ose = weaver.
- Mukua ku panga mbolo = baker.
- Mukua ku makela = food taster; chief taster.
- Mukua ku hiana lembu = eloquent orator.
- Mukua ku ambulula = preacher.
- Mukua ku soneka = secretary.
- Mukua ku niunga vupite = treasurer.
- Mukua ku niunga vukovelelo = door bounce; keepers of the entry point.
- Mukua ku vingila = watchman.
- Kakuniungu = guard.
- Mukua ku honda vantu = hangman; executioner.
- Musualale = soldier; serviceman.
- Mukua ku soneka mizimbu = journalist; reporter.
- Mukua ku nona mizimbu = journalist; reporter.
- Mukua ku zimbula mizimbu = reporter.
- Mukua ku tanda muzimbu = newscaster.
- Mulongisi = teacher; lecturer.
- Mukua ku longesa = a person who teaches or lectures.
- Mukua ku sikula = counsellor.
- Ndotolo = doctor.
- Mukua ku hakuila = defense lawyer.
- Mukua lemba = apothecary.
- Mukua ku taha muilu = horoscope writer; astrologer; a person who forecasts a person's future, typically including a delineation of character and circumstances, based on the relative positions of the stars and planets at the time of that person's birth.
- Mukua ku laleka = forecaster; prognosticator.
Luchazi proverb: Mucila ua mpembe ua komboziola ha ua sungama (A goat's tail sweeps clean to where it reaches).
Vulanguluisi: Mucila ua mpembe ua uihi vunoni ue ku komboziola mua cili haze ha ya heta. Mukemo naua cipue muntu ka kele na vipanga via seho, hanga a hasa ku liendelela mua cili na vantu vaze va na mu zingilika.
Ku Hetesa: Vutuhu hamosi ka ua kele na seho ya kama cipue vipanga via ku tuamenena via vingi hanga u hasa ku panga na vucili vuose.
Comments
Post a Comment